Poziv za učešće u drugom ciklusu StarVenture programa koga implementira EBRD je u toku. Poziv je otvoren za startape iz regije Zapadnog Balkana.
Na temu StarVenture programa razgovaramo sa Biljanom Šćekić, šefom Regionalnog Programa podrške malim i srednjim preduzećima za Centralnu i Jugoistočnu Evropu (CSEE)
Za početak možete li nam reći nešto više o samom StarVenture programu, koji su ciljevi programa, kome je namjenjen i naravno koji su to ključni benefiti koje učesnici mogu očekivati?
Program podrške malim i srednjim preduzećima Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD) usmjeren je da podrži mala i srednja preduzeca da unaprijede odredjene segmente poslovanja kako bi se razvijala i rasla. Jedan od specijalizovanih programa pod nazivom „Star Venture“ osmišljen je sa ciljem da identifikuje i podrži inovativne startap kompanije visokog potencijala koje su u ranim fazama razvoja. Podrška podrazumijeva angažovanje svjetski priznatih eksperata kao mentora, kao i konsultanata, koji će raditi zajedno sa timovima na razvoju potencijala startapa. U regionu Zapadnog Balkana, EBRD Star Venture program je podržan od strane donatora – Luksemburga kroz EBRD Small Business Impact Fund (SBIF).
Dodatno, EBRD Star Venture program takođe radi na razvoju lokalnih i regionalnih startap ekosistema kroz direktnu podršku jačanju kapaciteta akceleratora i institucionalnih partnera, kao i lokalnih konsultanata koji rade direktno sa biznisima u ranim fazama razvoja.
Ključni benefiti koje bi startapi mogli da prepoznaju u učešću u programu se odnose na internacionalizaciju poslovanja i izlazak na nova tržišta, dobijanje konkretne i direktne podrške u razvoju različitih aspekata poslovanja, kao i umrežavanju sa svjetski priznatim ekspertskim i investicionim krugovima.
Koji su to formalni uslovi koje startapi moraju zadovoljiti da bi mogli aplicirati, godine starosti, broj radnika, veličina prihoda koji ostvaruju?
Namjera programa je da okupi startape – preduzeća koja se nalaze u ranoj fazi razvoja i koji posluju u različitim sektorima. Sa aspekta veličine prihoda, kompanije sa prometom manjim od milion eura i timovima različitih veličina mogu aplicirati za program. Ovo su formalni kriterijumi, ali se trudimo da gledamo širu sliku i jednako važno je da se identifikuju startapi sa potencijalom da postanu budući šampioni. Zato nastojimo da budemo fleksibilni u razumijevanju ideja i biznis modela i namjera nam je da prije svega prepoznamo biznise koji, uz pravu podršku, imaju potencijal za brz rast na međunarodnom nivou.
Fokus programa je na savjetodavnoj podršci. Možete li nam reći do koje mjere se sadržaj programa prilagođava individualnim potrebama učesnika programa? Možete li nas u kratkim crtama provesti kroz sadržaj programa, šta to očekuje učesnike?
Izabrani startapi će se pridružiti odabranoj grupi dinamičnih timova u intenzivnom i prilagođenom programu podrške u trajanju od 6-18 meseci. Uslijed nove realnosti i uslova u kojima živimo i radimo, Program se uglavnom zasniva na režimu daljinskog (online) rada. Obuhvata pristup sofisticiranoj biznis dijagnostici, koja je prvi korak i osnova za utvrdjivanje potreba i oblasti podrške. Nadalje na raspolaganju je i mentorska platforma, tehničko savjetovanje, kao i savjeti o mehanizmima EBRD i drugih vidova finansiranja, pristup međunarodnim mrežama investitora i različitih razvojnih partnera. Sve aktivnosti su apsolutno prilagođene individualnim potrebama i planovima odabranih startapa. Sa druge strane, program omogućava grupnu podršku startapima u okviru partnerskih akceleratora, kao lokalnu podršku onima koji dođu do polufinala – predstavljanja startapa pred panelom. Cilj je da podržimo što veći broj korisnika kroz različite oblike podrške.
Program je namjenjen preduzećima iz regije Zapadnog Balkana. Koliki je broj firmi koje će biti odabrane za učešće u programu i da li će postojati neka ograničenja broja prijavljenih po zemljama?
Plan nam je da u okviru jednog poziva odaberemo najviše 20 startapa iz svih zemalja u regiji Zapadnog Balkana i pozovemo ih da se predstave članovima žirija. Kako bismo uključili različite perspektive prilikom pred-selekcije i odabira polufinalista, odabrani startapi će imati priliku da se takmiče ispred predstavnika EBRD, partnerskih razvojnih VC fondova i međunarodnih eksperata. EBRD Star Venture program percipira Zapadni Balkan kao jedinstveno startap tržište, tako da ne postoje ograničenja u broju prijava po zemljama. Naprotiv, očekujemo što veći broj kvalitetnih prijava iz svake od zemalja, kako bismo među njima pronašli one sa najvećim potencijalom u skladu sa ciljevima programa. U okviru prvog poziva odabrano je 8 startapa za scale up Program. Nadamo se i u okviru drugog i trećeg poziva da odaberemo isti broj učesnika. Kroz ostale forme podrške i u saradnji sa partnerskim organizacijama planiramo da obuhvatimo oko 100 startupa tokom trajanja programa.
Rok za prijavu je 30. septembar. Kakva je procedura prijave, i šta se očekuje od startapa u samoj prijavi?
Procedura prijave je prilično jednostavna – zainteresovani startapi treba samo da prate smjernice, popune aplikacioni formular i pošalju ga putem mejla na naznačene adrese. Smjernice, aplikacioni formular, ali i informacije o startapima koji su ušli u program podrške se mogu pronaći na našoj web stranici. Od startapa očekujemo da na otvoren i jednostavan način opišu na čemu rade, predstave tim, prikažu kojim resursima raspolažu, naglase posebnost i inovativnost svog proizvoda ili usluge, kako vide konkurenciju, kao i gdje sebe vide u budućnosti.
Šta biste sugerisali startapima koji se prijavljuju, na šta najviše da obrate pažnju kod samog apliciranja, predstavljanja svoje ideje?
Imajući u vidu iskustva sa prvog poziva za startape koji smo imali krajem 2019.godine, a grupu startapa selektovali u maju u novim okolnostima i po prvi put na zoom platformi, najvažnija preporuka aplikantima je da budu otvoreni i da što jednostavnije i konkretnije predstave svoju biznis ideju panelistima. Kako bismo svima pružili iste šanse i podršku u pripremi prijave, lokalni timovi EBRD i regionalni partnerski akceleratori su na raspolaganju tokom postupka prijavljivanja.
Koji su to osnovni kriteriji na osnovu čega će biti vršena selekcija preduzeća za ulazak u program?
Najvažniji kriterijumi, prema kojima će se vršiti odabir aplikacija u uži izbor i kasnije ocjenjivanje finalnih prezentacija su: identifikovana prilika, pogodnost proizvoda/usluge za tržište, poslovni model, menadžment tim, mogućnosti za investiranje i izazovi rasta, ali i stepen inovativnosti. Prednost, ali i najveću korist od ulaska u program, zapravo imaju startapi koji su već uspjeli da se dijelom probiju na tržištu, da pridobiju određene klijente i generišu prihode. Naravno, gledaćemo da odaberemo one koji imaju najveći potencijal za rast, ali uvijek imajući na umu kako im Star Venture program i podrška mogu pomoći na razvojnom putu, odnosno one kojima Star Venture može donijeti najveću dodatu vrijednost
Prvi ciklus StarVenture programa je u toku. Kakvi su do sada utisci, kakav je napredak startapa, imate li neke primjere na kakvim stvarima se radi sa startapima kako bismo potencijalnim aplikantima još približili sam sadržaj programa.
Prva generacija startap šampiona Zapadnog Balkana je uspješno krenula sa nizom aktivnosti u okviru programa. U toku su radionice biznis dijagnostike koje sprovodimo sa Cambridge University Institute for Manufacturing (IfM). Uz analizu poslovnih ideja i modela, pozicije na tržištu i planova u vezi očekivanog rasta, startapi zapravo imaju mogućnost da vođeni kroz postupak sami dodju do rješenja za unapređenje i dalji razvoj. Ta rješenja će zapravo rezultirati savjetodavnim projektima sa angažovanim lokalnim konsultantima i međunarodnim sektorskim ekspertima.
Paralelno sa tim procesom, polaznici programa učestvuju u mentorskoj platformi kroz koju imaju mogućnost saradnje sa ozbiljnim poslovnim liderima iz Kalifornije, Zapadne Evrope, Skandinavije, pa čak i našeg regiona. Kroz periodične sastanke sa mentorima, startapi zapravo dolaze do vrijednih informacija i smjernica za pristup izvorima finansiranja, međunarodnih tržišta, uvid u najnovije trendove, ali i zapravo dobijaju iskustvene i praktične savjete koji im mogu pomoći da unaprijede sopstvene vještine i poslovne sposobnosti.
Entuzijazam i energija su zaista na visokom nivou i prosto je veliko zadovoljstvo vidjeti kakvim sve potencijalom raspolažemo u našem regionu. Sigurni smo da takvog potencijala ima još dosta i vjerujemo da ćemo uspjeti nove generacije startapa da dovedemo do narednih stepena razvoja i time pozicionirati naše inovativne ekonomije na svjetskoj sceni.
Detalje o StarVenture programu, aplikacionu formu kao i smjernice-vodič za aplikaciju možete pronaći na sljedećem linku.
Autor:
Vladimir Ćorda